Makatta Kaşıntı ve Yanma

Anüs bölgesinin en sık karşılaşılan şikayetleridir. Genellikle neden bulunamaz, hastaların neredeyse yarısında net bir sebep ortaya konamaz ama uygulanan tedavilere cevap daha yüksektir. Bir merhemle hastaların % 90 dan fazlasında olumlu sonuç alınır.

Makat Yanması

Genellikle kaşınmayla birlikte olan bir klinik durumdur, bazen ağrı da eşilk eder. Sıklıkla önemli bir sebep bulunamaz ama hasta açısından ciddi rahatsız edici bir durumdur. Yanma yaşam kalitesini düşürür kaşıntı ise sosyal yönden sıkıntı verir. Uluorta kaşınamadığı için kişinin ruhunu sıkar.

Makatta Yanmanın Sebepleri

En sık sebep makatın içini örten derinin (mukoza) yüzeysel olarak sıyrılmasıdır.Erozyon olarak adlandırılan bu durum hafif düzeyde olduğu gibi çok ileri düzeylerde de olabilir.

Yanmaya sebep olan yanlış uygulamalar;

– Aşırı temizlik (sabun ve benzeri temizlik malzemeleri cildin koruma tabakasını bozar)

– Dar pantolon giymek havalanmayı azaltarak cildi bozabilir.

– Sentetik iç çamaşırları

– Fazla ve sert kaşımak

– Dışkılama sonrası kağıtla gereğinden fazla silerek tahriş etmek

– Kalitesiz tuvalet kağıdı kullanmak.(içindeki kimyasallar sebebiyle)

Yanmanın ve kaşıntının eşlik ettiği hastalıklar

• Sık tuvalete gitmeyi gerektirecek kadar yoğun ishal
• Anal dermatit (cilt çok hassaslaşır)
• Makat kanseri
• Amipli dizanteri
• Kıl kurdu ( oksiyür )
• Sık kabızlık
• Kondilom (siğil)

Makatta yanma ve kaşıntı yapan gıdalar

•  Aşırı acı tüketimi
•  Bazı gıdalar (domates,patlıcan,turşu,çikolata,kahve)
•  Bira, şarap, sirke ve turşu gibi mayalı yiyecekler, içecekler

Makat Çatlağı Kaşıntı Yapar mı?

Sorunun cevabı evet arkadaşlar çatlak anüste kaşıntıya neden olur. Fissürü olana hastaların % 70 inde kaşınma şikayeti de eşlik eder ancak ağrı daha ön planda olduğu için kaşınma şikayeti ikinci planda söylenir.
Fakat diğer sorunlara göre daha alt seviyede diyebiliriz. Çünkü Fissür probleminin belirti ve şikayetleri arasında daha çok can yanması yer almaktadır. Hastalığın durumuna göre bu can yanması 4 dakika ile 4 saat sürebilmektedir. Dışkılama esnasında dayanılmaz bir can yanması ve kaşıntı varsa işte o zaman çatlak olarak değerlendirilir. Sadece kaşınma olması halinde o farklı bir hastalıktır.
Temel hastalık olan anal fissür iyileştiğinde fissürden kaynaklanan şikayetler de düzelir.

Makatta Yanma Nasıl Geçer

Tedavide ilk yaklaşım sebebin bulunarak ortadan kaldırılmasıdır böylece ilaçtan alınan cevap daha çabuk olur ve hastalığın tekrarlaması engellenir. İlaç olarak çok çeşidi olması sebebiyle ilk akla kortizonlu kremler gelir ancak kortizonun yan etkilerinin fazla olması ve kısa sürede kesilmesi zorunlu olduğu için makat kaşınması ve yanmasına özel geliştirilmiş pruzon pomad kullanılmalıdır. Pruzon pomad da yüzey koruyucu kalamin, bitkisel kortizon olarak bilinen meyan kökü özütü,hasarlı cildi örten tabaka oluşturan çinko oksit ve mikrop öldürücü TTO bulunması % 100 e yakın başarı elde edilmesini sağlar.

Makatta Ağrı

En sık sebeplerden biri anal hematom yani makatın yanında pıhtı toplanmasıdır. Makatta pıhtı toplanmasının nerdeyse tek sebebi gereğinden fazla ıknmaktır. Makat bölgesine uygulanan ıkınma basıncı bölge damarlarının dayanacağından daha yükseğe çıktığında ince damarlardan bazıları patlar ve cilt altına kanama olur. Kanama damar içindeki basınçla dokuya sızan kan arasındaki basınç eşitleninceye kadar devam eder ve pıhtılaşarak durur.
Diğer sık rastlanan sebepse normal doğumdur; normal doğum esnasında hamile abartılı düzeyde ıkınmaya zorlanır bu ıkınma pıhtı toplanması yapar.

Makatta Pıhtı Toplanması Belirtileri

Her zaman herkesin yaşayabileceği geçici bir durumdur,oluşan anal hematomun büyüklüğüne göre değişen şiddette ağrı en önemli ve bezdirici belirtidir. Şişlik çok büyürse kalçalar arasında yürümeyi engelleyecek kadar yaşam kalitesini düşürebilir.
Nohut tanesi büyüklüğüyle portakal büyüklüğüne kadar değişen ebatlarda şişlik. Şişlik düzgün sınırlı ve morumsu renktedir, çok büyük değilse cilt altında dokunarak hareket ettirilebilir.
ANAL HEMATOMDAN KORUNMA YOLLARI
Korunmak oldukça kolaydır, kabızlığın engellenmesi ve fazla ıkınmadan dışkılama sorunu çözer. Tuvalette kalış süresi bir dakikayı geçmemeli, hala dışkı varmış hissi olsa dahi kalkmalı ve daha fazla ıkınmamalıdır.

Anal Hematom Tedavisi

Tedavide temel amaç hastanın ağrısını azaltmaktır. Ağrıyı azaltmanın en basit yolu ılık su oturma banyosu ve Anuflex Merhem kullanmaktır. Şişlik çok büyükse ve ağrı çok şiddetliyse, ilaçla uğraşmak istenmiyorsa bir cm lik yeri uyuşturup içerdeki pıhtıyı ve ölü dokuları almak ciddi rahatlama sağlar. İçi boşaltıldığı anda hasta “ohh be dünya varmış” diyecek kadar rahatlar. çok kolay bir işlemdir 1-2 dakikada biter. Bu kadar etkili olmasa da  sıcak su oturma banyosuda rahatlık verir ve gün içinde saysız defa yapılabilir. Kullanılacak hemoroit kremleri ve hemoroit fitillerinin anlamı olmaz bunun yerine ağızdan ağrı kesici almak daha etkilidir. İstirahat ta ızdırabı azaltır. Şişlik çok büyükse o zaman uygun şekilde içindeki pıhtıyı boşaltılarak ağrıda ciddi azalma sağlanabilir.
Sıkça hemoroitle karıştırılıp genişçe keserek ameliyatla alınabilen bir durumdur ve son derece gereksi bir ameliyattır.
Sülük uygulamakta basıncı düşürerek ağrıda çok kısa sürede düzelme sağlayabilir.
Bütün bunların yanında hiç dokunmaması halinde % 100 ihtimalle kendiliğinden düzelir.

Tromboze Hemoroid Basur Boğulması
En sık karşılaştığı hastalıktır, bir çok yönden benzerler ama tromboze hemoroidin en büyük özelliği hastanın uzun süredir hemoroidi vardır ama son günlerde değişikliğe uğramıştır. Oysa pıhtıyla şişmede hastanın o güne kadar hiçbir şikayeti olmamıştır. Tedavi yaklaşımı da farklıdır. Pıhtının toplanmasında şişlik indiğinde herhangi bir tedavi önerilmez ama boğulmuş basurda şişlik geçtikten sonra hemoroid tedavisi yapılmalıdır.
Hemoroidin şişliği 4-8 haftada iner yani ağrı şişlik kaybolur ama içerde hemoroidler duruyordur. 6-8 hafta sonra hasta anoskop muayenesiyle değerlendirilir ve hemoroidin düzeyine göre  lazer, lastikle boğma, THD veya Longo gibi ameliyatlardan biri yapılır.